Ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Ιερεμίας Α΄. Ο Πατριάρχης με καταγωγή από τη Ζίτσα Ιωαννίνων.

 

Πατριάρχης Ιερεμίας Α΄

Ο Πατριάρχης Ιερεμίας Α΄ γεννήθηκε στη Ζίτσα Ιωαννίνων το 1480  και εξελέγη Μητροπολίτης Σόφιας σε ηλικία 39 ετών. Το πατρικό του όνομα δεν είναι γνωστό. Διέθετε περιορισμένη μόρφωση αλλά ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής και είχε μεγάλες διοικητικές ικανότητες. Εξελέγη από την Ιερά Σύνοδο Οικουμενικός Πατριάρχης με τη στήριξη του άρχοντα Κωνσταντίνου Κουνούπη στις 31 Δεκεμβρίου 1522, αφού κατέβαλλε ως δώρο στο Σουλτάνο 500 νομίσματα φραγκικής κοπής και 3500 φλουριά ως ετήσια οφειλή.

Το 1524, ο Σωζοπόλεως Ιωαννίκιος, εκμεταλλευόμενος την περιοδεία του Ιερεμία στην Κύπρο, την Αίγυπτο, την Παλαιστίνη και το όρος Σινά, ανέβηκε στον Πατριαρχικό Θρόνο με μη σύννομες διαδικασίες. Με τη βοήθεια των Πατριαρχών Αντιοχείας και Αλεξανδρείας, ο Ιερεμίας κατόρθωσε να ανατρέψει την παράνομη εκλογή του Ιωαννίκιου και την καθαίρεσή του από δύο Συνόδους, μία στα Ιεροσόλυμα και μία στην Κωνσταντινούπολη.

Επίσημα, ο Ιερεμίας αποκαταστάθηκε με βεράτιο του Σουλτάνου Σουλεϊμάν Α΄ στις 24 Σεπτεμβρίου 1525, έγινε δε δεκτός με ενθουσιασμό από τον κλήρο και τον λαό της Κωνσταντινούπολης, ενισχύοντας την επιρροή του.

Επί των ημερών του, συγκεκριμένα το 1536, το πρώην Κελί Σταυρονικήτα που ανήκε από το 1287 στην Μονή Κουτλουμουσίου και στη συνέχεια μέχρι το 1533 στην Μονή Φιλοθέου, προήχθη σε Μονή Σταυρονικήτα και έγινε η 20^η μονή του Αγίου Όρους. Ο Πατριάρχης Ιερεμίας, μετά από πρόσκληση της Ιεράς Κοινότητος, ενεπλάκη προσωπικά στην ανοικοδόμηση της Μονής, ως ευεργέτης, ανακηρύσσοντάς την το 1544 σταυροπηγιακή.

Στην Ήπειρο ήρθε το 1530, σύμφωνα με επιγραφή που βρέθηκε στο ναό της Παρηγορήτισσας της Άρτας.

Κατά τη διάρκεια της Πατριαρχίας του, ο Ιερεμίας, έσωσε πολλές εκκλησίες που απειλούνταν να κατεδαφιστούν από τους Τούρκους με το επιχείρημα ότι η Πόλη παραδόθηκε και δεν αλώθηκε. Το 1537 πέτυχε την έκδοση διατάγματος του Σουλτάνου Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς με το οποίο σταματούσε η μετατροπή εκκλησιών της Κωνσταντινούπολης σε τζαμιά, απόφαση η οποία δυστυχώς, δεν έγινε αποδεκτή από τους διαδόχους του.

Επί της Πατριαρχίας του καθιερώθηκε το εμβατοίκιον, το χρηματικό δώρο που όφειλαν να δίνουν οι αρχιερείς με την εκλογή τους στο Πατριαρχείο για οικονομική στήριξη. Το 1538 δώρισε μέρος της περιουσίας του στο Πατριαρχείο.  Ήταν Πατριάρχης μέχρι το 1546, οπότε ασθένησε. Παραιτήθηκε από το Θρόνο, εκάρη μεγαλόσχημος μοναχός με το όνομα Ιωάννης και πέθανε στη Βράτσα της επαρχίας Τυρνόβου στη Βλαχία, στις 13 Ιανουαρίου 1546.

Πηγές:

-Βικιπαίδεια στο

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9F%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%85%CE%BC%CE%B5%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82_%CE%A0%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%AC%CF%81%CF%87%CE%B7%CF%82_%CE%9A%CF%89%CE%BD%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%85%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CF%89%CF%82

-

https://www.digitalglyptotheque.gr/greece_exhibits/%CF%80%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%AC%CF%81%CF%87%CE%B7%CF%82-%CE%B9%CE%B5%CF%81%CE%B5%CE%BC%CE%AF%CE%B1%CF%82-%CE%B1%CE%84-%CE%B6%CE%AF%CF%84%CF%83%CE%B1/

-Σπυρίδων Λάμπρος, «Εικών Ιερεμίου Α', Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως», Δελτίον της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, τόμ. Α΄ σελ. 113-119