1928: Η αντίδραση για τα μετονομασμένα τοπωνύμια της Ηπείρου - Ηπειρωτικός Αγών (αναδημοσίευση)

 στο...

https://www.agon.gr/press-room/122311/1928-i-antidrasi-gia-ta-metonomasmena-toponymia-tis/

 

Η γιορτή των Θεοφανείων

                                                      Θεοφάνεια ( ή Θεοφάνια)

Τα Θεοφάνεια είναι μεγάλη χριστιανική γιορτή  σε ανάμνηση της Βάπτισης του Ιησού Χριστού στον Ιορδάνη ποταμό από τον Ιωάννη το Βαπτιστή.

Σύμφωνα με τις ευαγγελικές περικοπές του Ματθαίου, του Μάρκου και του Λουκά, κατά τη στιγμή της Βάπτισης κατέβηκε από τον ουρανό το Άγιο Πνεύμα με τη μορφή περιστεριού και στάθηκε πάνω από τον Ιησού ενώ την ίδια στιγμή ακούστηκε από τον ουρανό φωνή που έλεγε:

Οὗτος ἐστίν ὁ υἱός μου ὁ ἀγαπητός, ἐν ᾧ εὐδόκησα, δηλαδή, Αυτός είναι ο αγαπημένος μου Υιός, αυτός είναι ο εκλεκτός μου.

Αυτή είναι και η μοναδική φορά που εμφανίστηκε στη γη η Αγία Τριάδα.

Τα Θεοφάνεια (Θεός+φαίνω) αναφέρονται στη φανέρωση των τριών προσώπων της Αγίας Τριάδας κατά τη βάπτιση του Ιησού Χριστού και συμβολίζουν την Αναγέννηση του Χριστού. Με τη βάπτισή του ο Ιησούς άγιασε τα νερά του Ιορδάνη ποταμού ώστε να μετατραπούν σε «Αγιασμού δώρον, αμαρτημάτων λυτήριον, νοσημάτων αλεξιτήριον, δαίμοσιν ολέθριον στις ενάντιες δυνάμεσιν απρόσιτον.

Γιορτάζονται στις 6 Ιανουαρίου και είναι η τρίτη και τελευταία γιορτή του Δωδεκαημέρου που ξεκινά μετά τα Χριστούγεννα. Αποκαλούνται επίσης και Επιφάνεια, Φώτα και γιορτή των Φώτων.

Έθιμα

Την παραμονή της γιορτής τα παιδιά λένε τα Κάλαντα των Φώτων. Ανήμερα των Φώτων (ή την παραμονή σε κάποια μέρη), ο ιερέας γυρίζει όλα τα σπίτια και με το Σταυρό και ένα κλωνάρι βασιλικό αγιάζει ή φωτίζει (ραντίζει) τους χώρους των σπιτιών.

Την ημέρα των Θεοφανείων, κατά μίμηση της Βάπτισης του Ιησού, γίνεται ο «αγιασμός των υδάτων» με την κατάδυση του Σταυρού σε ποτάμια, λίμνες ή τη θάλασσα ανάλογα με την περιοχή που γιορτάζονται. Με τον αγιασμό ξορκίζεται το κακό και έρχεται η κάθαρση. 

Δεκαπενταύγουστος: Ήθη & Έθιμα για το Πάσχα του καλοκαιριού - EPIRUS TV NEWS (αναδημοσίευση)

στο

https://www.epirus-tv-news.gr/2024/08/blog-post_343.html?m=1 

Αγία Αννα:Ποια ήταν η γιαγιά του Χριστού που γιορτάζει σήμερα -ΤΟ ΒΗΜΑ (αναδημοσίευση)

https://www.tovima.gr/2024/07/25/society/agia-anna-poia-itan-i-giagia-tou-xristou-pou-giortazei-simera/ 

Το αποκριάτικο έθιμο της « χάψας» στα Γιάννενα

 

Η «χάψα» είναι αποκριάτικο έθιμο που συναντάται μέχρι σήμερα στην ευρύτερη περιοχή των Ιωαννίνων την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς. Σύμφωνα με το έθιμο, η νοικοκυρά δένει μια κλωστή στο βεργί (τον πλάστη με τον οποίο ανοίγονται τα φύλλα της πίτας) και στην άκρη της κλωστής δένεται ένα καλοβρασμένο αυγό, σε άλλες περιοχές καθαρισμένο και σε άλλες με το τσόφλι. Η νοικοκυρά κουνάει το αυγό μπροστά από τα στόματα των μελών της οικογένειας με επιδεξιότητα, το ανεβοκατεβάζει για να δυσκολέψει όποιον συμμετέχει στην προσπάθεια να «χάψει» το αυγό. Οι συμμετέχοντες προσπαθούν να «χάψουν» το αυγό μόνο με το στόμα, χωρίς να χρησιμοποιήσουν τα χέρια που είναι πίσω από την πλάτη τους. Όποιος το καταφέρει είναι ο τυχερός!

Το έθιμο αυτό το συναντάμε την Κυριακή της Τυρινής. Με το αυγό «σφραγίζεται» το στόμα για τη νηστεία της Σαρακοστής. Με το αυγό πάλι θα «ανοίξει» το στόμα, μετά την Ανάσταση.

Ήθη και έθιμα των Χριστουγέννων

 

Τα ήθη και τα έθιμα των Χριστουγέννων του τόπου μας αντικατοπτρίζουν την πολιτιστική και πολιτισμική ταυτότητα των κατοίκων  αναδεικνύοντας παράλληλα τις αρχές και τις αξίες των προγόνων μας. Την παραμονή των Χριστουγέννων τα παιδιά έβγαιναν στις γειτονιές να πούνε τα χριστουγεννιάτικα κάλαντα και οι νοικοκυραίοι τα φίλευαν με καρύδια, αμύγδαλα και ότι άλλο είχαν στο σπίτι.

https://drive.google.com/file/d/11YMWDDYze_ZZ8Bk_WHhsvKFVHecVnJ6L/view?usp=sharing

Το «σαρανταήμερο», δηλαδή από την 15^η  Νοεμβρίου μέχρι και την 24^η Δεκεμβρίου,

έκαναν νηστεία για να υποδεχτούν τη Γέννηση του Χριστού.

Γυρνώντας από την πρωινή χριστουγεννιάτικη Θεία Λειτουργία έτρωγαν πατσά με σκόρδο στουμπισμένο στο γουδί, στο οποίο συμπλήρωναν ξύδι. Ο χριστουγεννιάτικος πατσάς ήταν για να σπάνε σταδιακά την πολυήμερη νηστεία και να μην τρώνε αμέσως κρέας και τους πέφτει βαρύ. Το χριστουγεννιάτικο τραπέζι εκτός από τον πατσά περιλάμβανε χοιρινό με πρασοσέλινο και «γιαπράκια» φτιαγμένα από αμπελόφυλλα. Σε άλλες περιοχές της Ηπείρου έφτιαχναν λαχανοντολμάδες. Το φαγητό αυτό συμβολίζει το «φάσκιωμα» του νεογέννητου Χριστού.

Ένα τοπικό γλύκισμα που συναντάμε σε όλη την Ήπειρο και αναβιώνει έως και σήμερα είναι τα σπάργανα του Χριστού που συμβολίζουν τα σπάργανα του Ιησού στη φάτνη. Σε κάθε σπίτι ετοιμάζουν τα σπάργανα για το τραπέζι της παραμονής των Χριστουγέννων. Πρόκειται για τηγανίτες στην πλάκα που γίνονται από χυλό φτιαγμένο από σταρένιο αλεύρι και στη συνέχεια ψήνονται σε πυρωμένη πέτρα μέσα στο τζάκι. Μετά το ψήσιμο οι «τηγανίτες» τοποθετούνται σε ταψί η μία πάνω στην άλλη και ενδιάμεσα ρίχνουν καρύδια και κανέλα και μελώνονται με σιρόπι από νερό, ζάχαρη και μέλι.

Στην Παναγία την Ευαγγελίστρια

 

Τι γιορτάζουμε...

Αναδημοσίευση από https://www.sansimera.gr/articles/611